2018 is het jaar dat ik 25 word. Voor velen is dat de ideale leeftijd. Je moet nog veel beslissingen maken in je leven. Alles kan nog. Maar het is tegelijk de leeftijd dat velen zich wat vastrijden. Dat de keuzemogelijkheden je belemmeren. Dat je je afvraagt of dit het nu wel is. Wat dit ook mag zijn.
Omdat er over schrijven kan helpen om het onderwerp toegankelijker en meer bespreekbaar te maken vond ik het een goed idee om een rubriek in het leven te wijden die enkele moeilijkheden, vragen, onzekerheden over de quarter life bespreekt. Want er is zoveel zever over te vinden online en dat helpt de vooroordelen niet echt de wereld uit.
Vorige keer had ik het over de oneindige lijst met checkboxes waaraan een 25-jarige wanhopig probeert te voldoen en dat dit een negatief effect heeft op het zelfbeeld als een box aftikken niet lukt.
Maar het feit dat die lijst überhaupt zo lang kan worden heeft te maken met het feit dat er vandaag geen standaard meer is om leven in te vullen.
Niets is nog standaard
Vroeger lag je leven al voor een groot deel vast op het moment dat je geboren werd. Denk maar aan middeleeuwen: je werd geboren in een bepaalde stand en dat bracht zaken met zich mee (voorrechten, plichten, financiële situatie…). Overgaan naar een andere stand was praktisch onmogelijk, je trouwde dan ook met iemand uit dezelfde stand en voor je kinderen werd hetzelfde verhaal geschreven. Armoede hoorde er op die manier gewoon bij voor veel families.
Ok, ik wil ons niet gaan vergelijken met de middeleeuwen, maar zelfs in de tijd van onze ouders en vooral grootouders bepaalde de omgeving waarin je geboren werd heel veel. Het beroep dat iemand ging uitoefenen was niet toevallig heel vaak het beroep van een van de ouders (en vaak deden beide ouders hetzelfde beroep en was dit de reden dat ze elkaar hebben leren kennen). Kinderen die verder droomden dan dat werden vaak met de voeten weer op de grond gezet.
Vandaag is dat helemaal anders. We worden opgevoed met het idee dat alles mogelijk is. Dat we op zoek moeten gaan naar wat we echt willen, waar we gelukkig van worden. En dat leidt tot veel meer verschillende levenssituaties waarin mensen kunnen zitten dan de oorspronkelijke drie standen of 10 beroepen.
Kijk alleen al maar eens naar onze gezinssituatie: vroeger had je verloofd/getrouwd, single of weduwe/weduwnaar. Vandaag heb je daarnaast: wettelijk samenwonend, gescheiden, eenoudergezinnen (al dan niet door een scheiding of BOM’s), samengestelde gezinnen, in een relatie maar niet samenwonend (LAT-relatie), holebi-relaties, friends with benefits, it’s complicated… ;). Trouwen is niet langer de standaard. Er is zelfs geen standaard meer.
It’s complicated
Die laatste relatiestatus vat het mooi samen: het is allemaal een pak complexer geworden doordat de standaard is verdwenen. Maar een standaard zorgt voor een referentiekader. Iets om aan vast te houden, om naar toe te werken. Noem huisje, tuintje, kindje cliché, maar het is een patroon. Iets om te volgen. Het neemt veel stress en beslissingen weg.
Heel veel leeftijdgenoten hebben geen idee waar ze over een jaar zullen wonen en welke job ze over 5 jaar zullen uitoefenen. Door alle technologische veranderingen is het sowieso niet zeker dat een bepaalde job nog bestaat. Een horlogemaker dacht er 100 jaar geleden niet over na of hij zijn zaak wel zou overdragen aan zijn zoon zodat die genoeg werk zou hebben. Wie koopt er vandaag nog een horloge bij een echte horlogemaker? Wie draagt er überhaupt nog een horloge die geen fancy zwancy Fitbit is?
Er is geen standaard meer om aan vast te houden, er is ook geen kader meer. Ons referentiekader is voortdurend in verandering. Zekerheid is een schamel goed geworden. Dit is geen vroeger-was-het-beter pleidooi. Het feit dat iemand die in een ongunstige situatie is geboren zich daaruit kan werken vind ik fantastisch. Maar het maakt ook dat veel jongeren vastlopen op dingen omdat ze een weg zijn ingeslagen waar ze het eindpunt niet meer van zien.
We gaan op zoek naar een ander referentiekader. En daarvoor gaan we nog altijd kijken naar anderen. En de informatie over het leven van die anderen vinden we op sociale media. En dat is dan weer een oplossing die andere problemen met zich mee brengt. To be continued :).
Of toch een standaard?
En ik? Ik merk dat ik toch nog vaak de oude standaard als mijn referentiekader gebruik. Ik kom uit een goede omgeving en merk dat ik automatisch beter klik met mensen die dezelfde achtergrond hebben. Ik werk ook een vrij klassiek lijstje af: studeren, een auto, een job, volgende stap: een huis. Maar tegelijk durf ik tegen die standaard te schoppen. Kinderen staan bij mij niet op het lijstje. En oh wee, als ik dat durf uit te spreken!
Want dat is het echte probleem. Ik kan hier wel staan beweren dat er geen standaard is en dat alles mogelijk is, maar we kennen allemaal de mensen die verstoten worden uit de groep/de maatschappij/… omdat ze het patroon niet volgen.
In veel landen is homoseksualiteit hiervan jammer genoeg steeds een goed voorbeeld. Alles mag, maar verliefd worden op iemand van hetzelfde geslacht hoort blijkbaar niet bij alles.
Zo zie je maar: die alles mag wordt vooral gezegd door mensen wanneer het hen goed uitkomt. En dus is de standaard er meestal niet, maar soms toch wel. Niet moeilijk dat we het bos door de bomen niet meer zien als we als begin twintiger ons leven moeten vormgeven.
Merk jij veel van de standaard die er niet meer (of net wel nog) is?
